Κάθε χρόνο ακούγοντας τη λέξη «καλοκαίρι» σκεφτόμαστε τον ήλιο, τη θάλασσα, το σοκολατένιο μαύρισμα, τα αντηλιακά…. Τι πρέπει όμως να γνωρίζουμε για τον ήλιο και τα αντηλιακά;
Ποιες είναι οι βλαβερές επιδράσεις της ηλιακής ακτινοβολίας;
Φωτογήρανση. Η υπερβολική και χωρίς προστασία έκθεση στην ακτινοβολία του ήλιου προκαλεί στο δέρμα σας αλλοιώσεις που σας στερούν τη φρεσκάδα και τη νεανικότητά σας, όπως τραχύτητα, ρυτίδες, χαλάρωση, κηλίδες και πανάδες που διαταράσσουν τον ομοιόμορφο τόνο.
Καρκίνο του δέρματος. Η πιο βλαβερή συνέπεια της ηλιακής ακτινοβολίας, ο καρκίνος του δέρματος (με το μελάνωμα να αποτελεί τον σοβαρότερο τύπο αυτού του είδους καρκίνου), «χτυπά» περισσότερο ανοιχτόχρωμες επιδερμίδες, ευαίσθητα και απροστάτευτα δέρματα και παρ’ όλο που αν διαγνωστεί νωρίς μπορεί να αντιμετωπιστεί, υπάρχει πάντα πιθανότητα να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο.
Έγκαυμα. Το ηλιακό έγκαυμα σημαίνει βλάβη του δέρματος λόγω της ηλιακής ακτινοβολίας, η οποία μπορεί να κυμαίνεται από ελαφριά, μέχρι πολύ σοβαρή, καθιστώντας τους πάσχοντες σημαντικούς υποψηφίους για φωτογήρανση και καρκίνο του δέρματος.
Επιχείλιο έρπητα. Κι όμως, αυτός ο ενοχλητικός έρπητας που εμφανίζεται στα χείλη προκαλώντας ερεθισμό και δυσφορία, μπορεί να πυροδοτηθεί από τον ήλιο και να κάνει την εμφάνισή του μετά την έκθεση σ’ αυτόν.
Ανομοιόμορφο μαύρισμα. Και από αισθητικής πλευράς βγαίνουμε χαμένοι, αφού ο πολύς και ανεξέλεγκτος ήλιος, από τον οποίο δεν προφυλασσόμαστε σωστά, μπορεί να οδηγήσει σε μαύρισμα κατά τόπους, ανομοιόμορφο, με κοκκινίλες και τόνο που παραπέμπει σε όλες τις αποχρώσεις του… κοκκινόμαυρου.
Προβλήματα στα μάτια. Τα μάτια, φυσικά, όσο είναι εκτεθειμένα και απροστάτευτα, δεν θα μπορούσαν να γλιτώσουν από τα «δίχτυα» του ήλιου, ο οποίος μπορεί να τους προκαλέσει από βλάβες στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και καταρράκτη μέχρι εμφάνιση όγκων στα βλέφαρα, ακτινική κερατοεπιπεφυκίτιδα με πόνο και δυσκολία να ανοίξουν τα μάτια κ.ά.
SPF
Ο ‘μαγικός’ αριθμός που αναγράφεται πάνω στις συσκευασίες δηλώνει πόσες φορές περισσότερο μπορούμε να μείνουμε εκτεθειμένοι στον ήλιο απ’ ό,τι χωρίς αντηλιακό, χωρίς να προκληθεί ερεθισμός (κοκκινίλα). Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ο δείκτης 30 ενισχύει 30 φορές την άμυνα της επιδερμίδας στον ήλιο και απομακρύνει το 97% των ακτίνων που τη βλάπτουν.
Ισχύει ότι η εφαρμογή του αντηλιακού πρέπει να γίνεται αρκετή ώρα πριν βγω στον ήλιο και ποιο είναι το προτεινόμενο διάστημα;
Είκοσι λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο είναι ένα ικανοποιητικό διάστημα ώστε να δράσει το αντηλιακό και να μην κινδυνεύσετε από τον ήλιο.
Αν πάρω το μεγαλύτερο δυνατό δείκτη μπορώ να μείνω στον ήλιο άφοβα;
Όχι! Καταρχήν, ο μεγάλος δείκτης προστασίας αφορά συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού: άτομα που πάσχουν από δερματοπάθειες που επιδεινώνονται από την έκθεση στον ήλιο ή μικρά παιδιά. Ένας δείκτης προστασίας της τάξης του SPF 30 είναι ικανοποιητικός για το μέσο πληθυσμό. Μη φανταστείτε, όμως, ότι με τον όρο ‘ικανοποιητικός’ εννοούμε ότι λειτουργεί ως ασπίδα. Με κανένα αντηλιακό δεν καθόμαστε στον ήλιο όση ώρα θέλουμε!
Τι είναι προτιμότερο; Να είμαι στον ήλιο με υψηλό δείκτη ή στη σκιά χωρίς καθόλου αντηλιακό;
Οι ακτίνες του ήλιου έχουν την ιδιότητα να φτάνουν σ’ εμάς ακόμα και όταν θεωρούμε ότι είμαστε προστατευμένοι στη σκιά. Σκεφτείτε ότι ακόμη και μια μέρα με συννεφιά, το 80% του ήλιου περνάει από τα σύννεφα! Άρα η μόνη λύση είναι να φοράτε πάντα αντηλιακό με ικανό δείκτη προστασίας. Ταυτόχρονα, αποφεύγετε την παρατεταμένη ηλιοθεραπεία και την έκθεση στον ήλιο χωρίς λόγο.
Αν δεν κάνω καθόλου ηλιοθεραπεία στην παραλία και κολυμπάω όση ώρα είμαι στη θάλασσα, εξακολουθώ να χρειάζομαι αντηλιακό;
Οι ακτίνες του ήλιου φτάνουν σ’ εμάς και όταν κολυμπάμε. Το νερό, εξάλλου, δεν φιλτράρει τις ακτίνες του ήλιου. Η μόνη διαφορά είναι ότι δεν κινδυνεύετε να καείτε, τουλάχιστον στο βαθμό που αυτό μπορεί να συμβεί όταν είστε ακίνητοι στην άμμο. Επιπλέον, το μαύρισμα εν κινήσει είναι πάντα πιο ομοιόμορφο.
Καθώς προχωρά το καλοκαίρι και μαυρίζω, εξακολουθώ να χρειάζομαι αντηλιακό;
Πράγματι, οι ανάγκες της επιδερμίδας σε αντηλιακή προστασία είναι πολύ μεγαλύτερες στις αρχές του καλοκαιριού, όταν το δέρμα είναι ακόμα λευκό. Καθώς αυτό σκουραίνει, μπορείτε να χρησιμοποιείτε σταδιακά μικρότερο δείκτη προστασίας. Πάντως, σε καμία περίπτωση δεν ενδείκνυται η μη χρήση αντηλιακού.
Υπάρχει όντως αδιάβροχο αντηλιακό και τι σημαίνει αυτό; Μια εφαρμογή αρκεί σε αυτήν την περίπτωση ή πρέπει να κάνω επαναλήψεις ξανά;
Ακόμα και τα προϊόντα που θεωρούνται αδιάβροχα, καθώς μπαίνουμε στη θάλασσα, χάνουν τουλάχιστον το 50% της ισχύος τους. Γι’ αυτό, μην επαναπαύεστε. Επαναλάβετε την εφαρμογή κάθε φορά που βγαίνετε από το νερό.
Αρκεί ο μεγάλος δείκτης ή πρέπει να προσέξω και τα συστατικά για το αντηλιακό του μωρού μου;
Για τη βρεφική και παιδική ηλικία είναι απαραίτητη η χρήση αντηλιακού με SPF 30, που περιέχει μόνο φυσικά φίλτρα (οξείδιο του ψευδαργύρου, διοξείδιο του τιτανίου). Μεγάλη σημασία, όμως, έχει η συνεπής χρήση του. Μην παραλείπετε, λοιπόν, να βάζετε αντηλιακό στο παιδί κάθε φορά που αυτό εκτίθεται στον ήλιο. Τα εγκαύματα που προκαλούνται κατά τη διάρκεια της παιδικής κι εφηβικής ηλικίας αυξάνουν τον κίνδυνο για εμφάνιση καρκίνου.
Προσοχή! Όπως και όλα τα πράγματα, έτσι και το μαύρισμα θέλει τρόπο!
1. Ξεκινάτε την Ηλιοθεραπεία Σταδιακά
Με δείκτες πάνω από 20 για τις πρώτες 4-5 μέρες των διακοπών. Έτσι θα προετοιμάσετε την επιδερμίδα σας να δεχθεί τις ακτίνες του ήλιου και να ενεργοποιήσει τους μηχανισμούς άμυνάς της, δηλαδή τη μελανίνη.
Λάβετε υπ’ όψιν σας δε ότι η μελανίνη χρειάζεται τουλάχιστον δύο ημέρες για να ανεβεί στην επιφάνεια και να δημιουργηθεί το πολυπόθητο μαύρισμα
2. Ξεκινάτε την Ηλιοθεραπεία Νωρίς
Μην παραμένετε στον ήλιο μεταξύ 11 και 3 το μεσημέρι, τις ώρες αυτές οι ακτίνες του είναι ιδιαίτερα καταστροφικές για το δέρμα. Μη φύγετε από την παραλία, απλά βάλτε το αντηλιακό και καθήστε κάτω από μια ομπρέλα.
Βουτιές επιτρέπονται, για να δροσίζεστε, φροντίστε όμως να σκουπίσετε καλά το δέρμα ύστερα από κάθε βουτιά, το νερό που μένει στην επιδερμίδα πολλαπλασιάζει την ένταση της υπεριώδους ακτινοβολίας και ταυτόχρονα αφυδατώνει την επιδερμίδα
3. Όχι Υπερβολές!
Αντισταθείτε στο υπερβολικό μαύρισμα, έχει ολέθριες συνέπειες για το δέρμα. Επιπλέον, η υπερβολική ηλιοθεραπεία προσβάλλει και τους μηχανισμούς παραγωγής κολλαγόνου και ελαστίνης, με αποτέλεσμα το δέρμα να χαλαρώσει γρηγορότερα και πιο έντονα